Gaz Kelebeği Konum Sensörü Arızası Nasıl Anlaşılır? Arıza Belirtileri
Gaz kelebeği konum sensörü (TPS) nedir ve ne işe yarar? Gaz kelebeği konum sensörü arızası nasıl anlaşılır ve arıza belirtileri nedir? Kısaca gaz kelebeği konum sensörü arızasıyla ilgili bilgi vereceğiz.
Aracınız normal bir şekilde çalışırken bir anda özellikle gaz yememe gibi arızalarla karşılaşabilirsiniz. Örneğin rölanti dalgalanıyor olabilir veya gaza bastığınızda motorun teklediğini görüyor olabilirsiniz. Hatta daha kötüsü aracınız yolda giderken stop edebilir. Ayrıca gösterge panelinde motor arıza ışığı da yanabilir. Bir bilgisayar yardımı olmadan gaz kelebeği konum sensörüyle ilgili bir sorun olup olmadığını tahmin edebilirsiniz. Bizde bu yazımızda gaz kelebeği konum sensörü (TPS) nedir ve nasıl çalışır sorusuna yanıt arayacağız. Ayrıca gaz kelebeği konum sensörü arıza yaparsa nasıl anlaşılır ve ne gibi arıza belirtileri verir buna göz atacağız. Öncelikle gaz kelebeği konum sensörü çalışma prensibine biraz göz atalım.
Gaz Kelebeği Konum Sensörü (TPS) Nasıl Çalışır?
içten yanmalı her motorda bir gaz kelebeği diğer adıyla kelebek valfi bulunur. Bu kelebek, emme manifoldunun ve hava filtresinin ortasında yer alır. Gaz kelebeğini görevi, motora emilen hava akışını yönetmektir. Sürücü aracı hızlandırmak istediğinde gaz pedalına bastıkça kelebeğ açık pozisyona geçekr ve yanma odasına daha fazla hava emilmesini sağlar. Motora ne kadar çok hava girerse püskürtülen yakıt miktarı da artar. Gaz kelebeğini konumu, motora ne kadar hava emileceğini belirler. Ayrıca aracınızın motora gönderilen yakıt miktarı da gaz kelebeği konum sensöründen alınan veriye göre ayarlanır.
Aracınızı hızlandırmak için gaza bastığınızda gaz kelebeği sensörü, kelebek açısını motor kontrol ünitesine (ECU) bildirir. Daha sonra ECU gaz kelebeğini yönetecek ve motorda ihtiyaç duyulan hava miktarını almasına izin verecektir. Gaz pedalına ne kadar çok basarsanız, motora daha fazla hava girmesi için gaz kelebeği de o kadar geniş açılır. Aynı zaman, yanma için orantılı bir karışım oluşturmak için motor silindirlerine daha fazla yakıt gönderilir.
Gaz Kelebeği Konum Sensörü Arızası Nasıl Anlaşılır?
Eğer arızalı bir gaz kelebeği konum sensörünüz varsa, aracınızın beyni gaz kelebeği konumunu bilemez. Sonuç olarak hava ve yakıt miktarını ayarlayamayacağı için şu belirtileri verecektir.
1- Motor Arıza Işığının Yanması
Otomobillerde her sensörde olduğu gibi, gaz kelebeği konum sensörü de arıza yaparsa aracınızda motor arıza lambası yanacaktır. Bunun sebebi ECU, aracın her yerinde olan sensörleri okur. Herhangi birisinde bir arıza tespit ederse durumu sürücüye bildirmek için arıza lambasını yakar.
2- Arabanın Çekişinin Düşmesi
Arızalı bir gaz kelebeği sensörünün, en çok görülen belirtilerinden birisi de motorun çekişinin düşmesidir. Çünkü motor içerisinde olması gereken 14:1 oranındaki hava yakıt karışımı bozulur. bu durumda aracınızın motoru çekmeyecektir.
3- Rölantide Dalgalanma
Aracınız rölantide dururken dalgalanma yaşıyorsa bunun sorumlusu büyük ihtimal gaz kelebeği konum sensörüdür. Çünkü motorun sürücü gaz vermeden kendi kendine çalışabilmesi için gaz kelebeğinin belirli bir açıda açık kalması lazım. Ama bu sensör arızalanırsa rölantide dalgalanmalar görülecektir.
4- Yakıt Tüketimin Artması
Gaz kelebeği konum sensörünün motorun çalışması için uygun hava/yakıt karışımı üzerinde büyük bir etkisi olduğundan, yanlış sensör verileri nedeniyle yanma odasına olması gerekenden çok daha fazla yakıt gönderilebilir. Zengin bir hava/yakıt karışımı yakıt tüketiminin artmasına neden olacaktır.
5- Arabanın Kendi Kendine Gaz Vermesi
Siz gaz pedalına bastığınızda gaz kelebeğini harekete geçirirsiniz. Kelebeğin konumu bu sensör ECU’ya gönderir ve yakıt dağıtımı ayarlanır. Ancak gaz kelebeği konum sensörü arıza yaparsa siz gaz vermemenize rağmen ECU’ya gaz veriliyormuş gibi sinyal gönderebilir. Bu durum aracınızın yolda giderken kendi kendine hızlanıp yavaşlamasına veya kendi kendine gaz vermesine neden olabilir.
Kaynak: otobilgisi
