Vites Geçişlerinde Zorlanma Neden Olur? Vites Değişiminde Sertlik Sebebi
Manuel vitese sahip araçlarda, vites geçişlerinin sürücü debriyaja basarak eliyle yaparlar. Bu araçlarda bir vites kolu vardır. Vites atmak çok fazla güç gerektirmeyen bir işlemdir. Ancak vites değiştirirken vites geçişlerinde bir zorlanma, sertlik veya cartlama adı verilen gıcırtı sesi görüyorsanız bu şanzıman veya vites ile ilgili arızaların habercisi olabilir.
Her şeyden önce soğuk havalarda vites geçişlerinde zorlanma varsa, bu şanzıman yağının donduğundan olduğunu unutmayın. Soğuk havada motor ısınana kadar vites atmakta zorluk yaşıyorsanız hemen panik yapmayın. Ancak motor ve şanzıman ısınmasına rağmen sorun hala devam ediyorsa o zaman bir arızadan şüphe edebilirsiniz.
Vites Geçişlerinde Zorlanma Sebepleri
1- Baskı Balatanın Bitmiş Olması
Manuel şanzımana sahip araçlarda motor ile şanzımanı birbirinden ayıran parçaya baskı balata adı verilir. Bu parçanın bir kullanım ömrü vardır ve değişimi ağır bakım içerisinde görülmektedir. Vites geçişlerinde zorlanma görüyorsanız baskı balata zayıflamış olabilir. Hatta tamamen bittiğinde artık vites değiştiremez hale geleceksiniz. Vites geçişlerinde zorlanma arızasının en büyük sebebi baskı balatanın bitmiş veya bitmeye yakın olmasıdır.
2- Diğer Debriyaj Sistemi Arızaları
Debriyaj sistemimin içinde baskı balatanın dışında; debriyaj ana silindiri, debriyaj kapağı, debriyaj rulmanı, debriyaj çatalı gibi parçalar vardır. Bunlardan birisi arıza yaparsa bile aracınızda vites değişimlerinde zorlanma görürsünüz.
3- Debriyaj Alt ve Üst Merkezi Arızası
Eskiden sürücü debriyaj pedalına bastığında bir tel gerilir ve baskıyı ayırırdı. Bu çok fazla güç gerektiren bir işlemdi. Ancak yeni nesil araçlarda sürücü pedala çok güç harcamadan basıyor ve vites değiştiriyor. Tel yerine debriyaj üst ve alt merkezi adı verilen sistemler kullanılmaktadır. Bu merkezler yağ kaçırdığı zaman ayırma yapamaz ve vites değişimlerinde zorlanma meydana gelir.
4- Senkromeç Arızası
Senkromeçin görevi vitesi zorlanmadan değişimi sağlamaktır. Bir tür halka olan bu parça vites dişlilerinin ana dişliye sorunsuzca geçmesini sağlar. Senkromeç halkası zarar görürse veya arızalanırsa, vites değişimlerinde zorluk yaşayabilirsiniz.
5- Vites Dişlilerinin Aşınması
Şanzıman içerisinde her vitese ait bir çok dişli vardır. Bu dişliler yağsız kalma veya zorlama sebebiyle aşınırsa vites değişimlerinde zorlanmaya neden olur.
6- Şanzıman Yağının Eskimesi veya Azalması
Aracınızın şanzımanında birçok dişli sürekli birbirine temas eder. Bu temas sonrası ortaya aşınma ve ısınma ortaya çıkar. İşte bunun için şanzıman yağı adı verilen bir sıvı kullanılır. Şanzıman yağının bir kullanım ömrü vardır. Eskiyen yağ zamanla yağlama özelliğini kaybeder ve su gibi bir hal alır. Ayrıca şanzıman yağı contalar ve keçelerden sızarsa eksilir. Sonuç olarak şanzıman yağsız kalır. Bu durum vites geçişlerinde zorlanmaya neden olur.
7- Göbek Manşonu Arızası
Öncelikle göbek manşonu nedir ona bakalım. Bu parçanın görevi vites değişimlerinde ilgili vitesin dişlilerinin üstünde hareket etmesine olanak sağlayan parçadır. Değiştirilmesi için şanzımanın sökülmesi gerekmektedir. Eğer bu manşon arıza yaparsa vites dişlileri rahat hareket edemez ve geçişlerde zorlanmaya neden olur.
Sonuç olarak manuel şanzımanlı aracınızda vites değişimleri sırasında zorlanma yaşıyorsanız mutlaka durumu ciddiye almalısınız. Çünkü görmezden geldiğiniz ve vitesi bir şekilde değiştirdiğinizi düşündüğünüzde şanzımanı yok edecek derecede arızaya neden olabilirsiniz. Bu durum yolda kalmanıza ve çok daha pahalı sonuçlara yol açabilir.
Kaynak: otobilgisi
