Baskı Balata Nedir? Baskı Balata Bitince Ne Olur?

Baskı balata nedir, ne işe yarar ve aracınızın güç aktarma aksamları açısından nasıl çalıştığını bilip anlamanız önemlidir. İster debriyaj pedallı, manuel şanzımanlı bir araç tercih edin ister entegre debriyajlı otomatik bir araç tercih edin, debriyaj, aracın onsuz yapamayacağı birçok kritik bileşenden sadece bir tanesidir. Düz şanzımanlarda, debriyaj grubu için önemli olan belirli nokta ise debriyaj baskı balatasıdır. Bu nedenle baskı balata sorunlarınızı adlandırmadan önce,

Baskı Balata Nedir?

Baskı balatanın adından da anlaşılacağı gibi, torkun şanzımana aktarılması için debriyaj diskine baskı yapmasıdır. Baskı balatası, debriyaj diski ve volan ile birleştiğinde, motordan şanzımana giden güç akışının dengesini korur.

Debriyaj pedalına bastığınızda, yaylar genişler, debriyaj balatasını diske geri iterek volanı kavrar ve aracınızın tekerleklerine yeniden güç aktarımı sağlar. Bu sistem, motorun ürettiği mekanik gücü iletebilmesi için yıllar önce geliştirilen ve hala kullanılmakta olan bir kavrama tekniğidir. Araçlarda özellikle dikkat edilmesi gereken en önemli parçalardan birisidir ve özenli bir şekilde kullanılmazsa ömrü çabuk biter. Dolayısıyla da bu durum harcama giderlerinize yansır.

Baskı balata hem işçilik açısından pahalı hem de parça olarak da yüksek fiyatlıdır. Debriyaja basıldığı andan itibaren motor ile vites kutusu arasında olan bağlantıyı keserek vitesi kolayca değiştirmeye yardımcı olarak aracın boşta çalışmasını sağlar. Balata sağlam ise motordan gelen hareket iletilerek yumuşak bir şekilde daha iyi kavrayış ve performans sağlayacaktır ancak; balatalar aşınmış, hor kullanılmış ve bitmek üzere ise motordan gelen gücü iletemeyerek istenilen performansı gösteremeyecek ve araçtan istenilen sürüş keyfini düşürecektir. Balata tamamıyla yüklendiğinde ise vites geçişleri yapılamayacak bu nedenle aracı sürmek bir hayli zorlaşacaktır.

Baskı Balata Bitince Ne Olur?

Baskı balata bitince ne olur, baskı balata bittiğinde, aracı kullanma ve vites değişimi imkânsız hale gelir. Bu nedenle diye sorduğunuzda, gereksiz aşınma ve yıpranmalar yaratarak aracın tadilat maliyetlerini fazlasıyla arttırır. Debriyaj pedalından hissedebileceğiniz bir diğer işaret de, vites değiştirdikten sonra debriyajı bırakırken gelen gıcırdama sesidir. Aslında bu sesin birkaç farklı nedeni vardır, ancak hatalı bir debriyaj baskı balata sistemi kesinlikle bunlardan biridir. Debriyajı bırakırken, vites değiştirme esnasında hiç ses olmaması gerekir, bu nedenle normalin dışında herhangi bir şey olup olmadığına dikkat etmeniz gerekir.

Baskı balata bitince, debriyaja basarken ve vites değiştirirken zorlanabilir, vites kayması yaşayabilirsiniz. Baskı balata fiyatları birçok etkene göre değişkenlik gösterebilir. Bunun için iyi bir araştırma yapmanız maliyet açısından size fayda sağlayacaktır.

Arabanızın tüm parçaları gibi, baskı balatasının da zamanla aşınması mümkündür. Araçların debriyaj sistemini devreye sokmak için bir miktar kuvvet gerekir. Bu kuvvet pedalın basmasını ve devreye girmesini sağlar. Debriyaj pedal sistemi, vites, şanzıman ve dişliler ile ilgili yaşanan problemlerde baskı balata sisteminde bir sorun olduğunu düşünebilirsiniz. Araç performansında eksilme, yüksek devir, debriyajdan gelen yanık kokusuna benzer koku ve yokuş çıkma da zorluk yaşanması da balatanın bittiğini gösterir.

Baskı Balata Ne İşe Yarar?

Baskı balata ne işe yarar, ne için kullanılır diye merak ediyorsanız, baskı balatanın ilk amacı motorun tam gücünü iletmek için gerekli kuvvet sağlayabileceği yüzey ile temas hali oluşturmaktır. Balata aynı zamanda, dişlileri devreye sokar ve sürüş hızını sabit kılar.

Baskı balata, bir otomobilde motorunun en kritik noktasıdır. Uygun şekilde çalıştırıldığında yükün kademeli olarak alınmasını sağlar. Bu sayede aracın sarsılmasını ve ani hareketini önler. Aracın ve yolcuların rahatsızlık hissetmesini engeller,

Baskı Balata Nasıl Biter?

Baskı balata nasıl biter, hangi durumlarda ömrü kısalır? Bu soruların cevabını iyi bir sürücünün bilmesi gerekir. Debriyaj baskı balatası, manuel şanzımanlı bir arabada, herhangi bir sürüş sırasında özellikle şehir içi sürüşlerde, dur kalk işleminin çok olmasından kaynaklı sürekli olarak kullanımda olduğundan çok fazla aşınma ve yıpranmaya maruz kalır. Balata, genellikle uzun ömürlüdür. Ancak dayanıklı bir yapıya sahip olsa da baskı balatalar da uzun vadeli sürelerde arızalanabilir. Aracınızda baskı balatanın zarar görmesine sebep olan bazı durumları şu şekilde açıklayabiliriz,

• Aşınmış bir debriyaj diski, debriyaj baskı balatasına yüksek oranda zarar verebilir.
• Baskı balatası dişlilerinin kırılması veya bükülmesi,
• Baskı balata yay sisteminin bozulması,
• Debriyajın hasara uğraması, debriyajın aşırı ısınması,
• Debriyajın kayması – bitmesi

Baskı balata sisteminde debriyajın önemli olduğu apaçık ortadadır. Peki, debriyajın sıkıntılı olduğunu nasıl anlayacağız? Bu durumu da şu şekilde sıralayalım;

• Basınç uygulandığında gıcırdama veya normalden farklı bir ses geliyorsa
• Vitesi zorlukla değiştiriyorsanız
• Debriyaj pedalının sertleştiğini, titrediğini veya gevşek hale gelmiş gibi hissediyorsanız
• Araç kalkışta hızlanmanız zayıflamışsa

Debriyajı ve dişlileri hiç devreye sokamama veya devreden çıkaramama gibi durumlar yaşıyorsanız, debriyaj sisteminizde sıkıntı var demektir. Ve tüm bu belirtiler, baskı balata arızasının habercisidir.

Baskı balatası ve serbest bırakma komutu arasında belirli bir mesafe bırakılmalıdır. Debriyaj sisteminin yanlış yerleştirilmesi de, baskı balatasında hasara yol açabilir. Debriyaj kablosunun aşırı derecede sıkılması sonucunda oluşan baskı, debriyaj sıkıntısını oluşturabilir. Yokuş esnasında debriyaja fazla yüklenilmesi gibi debriyajın yanlış kullanımları da debriyaj baskı balatasına sistemine zarar verebilir. Çeşitli belirtiler size debriyaj baskı balatanın kötü durumda olduğunu hissettirir. Balata arızası olduğunda aşağıdaki problemler ortaya çıkabilir:

• Debriyaj pedalını tutmakta zorluk yaşayabilirsiniz.
• Gevşek bir debriyaj pedalı ile karşılaşabilirsiniz.
• Debriyaj pedalının normalden farklı titrediğini hissedebilirsiniz.
• Debriyaj balatası aşınırsa viteste kaymalar yaşayabilirsiniz.
• Debriyaj sisteminin aşırı ısındığını bariz şekilde hissedebilirsiniz.
• Baskı balata sıkıntılı durumda ise debriyaj pedalına bastığınızda gıcırtı duyabilir ve ayağınızda hissedebilirsiniz.

Baskı Balata Ne Zaman Değişir?

Baskı balata ne zaman değişir diyorsanız da yukarıda bahsettiğimiz belirtiler baş gösterdiğinde mutlaka balata değişimi yapılmalıdır. Debriyaj değişimi, uygun kullanım ile birlikte orijinal bir baskı balata ömrü yaklaşık 90.000 km hatta daha fazla kilometreleri bulabilmektedir.

Uygun olmayan sürüş biçimi bu süreleri kısaltarak 20.000 km ve daha altı kilometrelerde parça değişimi ihtiyacı ortaya çıkarabilir. Yine de debriyaj aksamı rutin bakımlarda mutlaka kontrol edilmeli ve gereken önlemler vakit kaybetmeden alınmalıdır, Aracınızın kontrollerini yaptırdığınız bir ustanız varsa ve işinin ehliyse fark ettiğinde mutlaka sizi uyaracaktır. Ya da siz kullanım sırasında fark ederseniz yine aracınızı bir ustaya göstermenizde yarar var. 

Eğer bunu kendiniz yapacaksanız bazı aletlere ihtiyacınızın yanında, aracınızın doğru bir pozisyonda olması gerekir. Bir araba debriyajının tüm ana bileşenlerini içeren debriyaj değiştirme aparatları mevcuttur. Debriyajı değiştirirken gerekli olan birkaç malzeme bulunur. Bunlar; kriko, tornavida, yağlama aracı, volan ve baskı balatadır. Bu aletlere sahip olduktan sonra baskı balatayı değiştirmek için yapmanız gereken aşağıdaki adımları izlemenizdir.

• Aracınızı güvenli bir pozisyonda park etmelisiniz. Ardından debriyaj ve akü kablosunu çıkarmalısınız.
• Debriyaj kablosunu ve pozitif akü kablosunu söktükten sonra motor yatağını tutan cıvataları çıkarmalısınız.
• Araç debriyajını değiştirmeden önce tüm bileşenleri yağ, gres ve kirden arındırmanız gerekir.
• Artık şanzımanı yeniden takabilirsiniz.
• Sorunları önlemek için cıvataları tam sıktığınızdan emin olmalısınız.
• Son olarak, yeni debriyajınızın iyi çalıştığından emin olmak için aracınızı test etmelisiniz.

Nasıl sürdüğünüz ve aracınıza nasıl baktığınız, aracınızın kontrollerini daha iyi sağlamanızı, mekanizmasının daha uzun ömürlü olmasını etkiler. Araç sistemi öyle bir şeydir ki tıpkı bir çocuk gibi sürekli ilgi ister. İlgilenilmediği zaman geniş vadede büyük sorunlara yol açar. Bu da hem sizi hem aracınızı fazlasıyla yorar. Bundan sebeptir ki aracınızın bakımlarını ihmal etmemenizi tavsiye ederiz.