Şasi Nedir? Şasi Ne İşe Yarar?

Şasi Nedir? Hemen her otomobil kullanıcısının kulak aşinalığının bulunduğu fakat tam olarak ne işe yaradığını ve görevlerini bilmediği şasi, otomobilin iskelet sistemini oluşturmaktadır. Sözlük anlamı “Mevcut bir objenin yük taşıması neticesinde, iskelet ve ana gövdeyi ele alan sistem” olarak tanımlanmış. Burada “Yük taşıma” otomobillerdeki ana etmen fakat tek misyonu ve işlevi bu değil.

Arabada Şasi Ne Demek?

Arabada Şasi Ne Demek? Arabada şasi terimi, otomobilin farklı sistem ve parçalarını taşımakla sorumlu olan, bütünlüğünü koruyan parça olarak kullanılır. Otomobilin omurga sistemi dersek çok yerinde bir terim kullanmış oluruz. Bu kadar yükü üzerinde taşıdığına göre oldukça dayanıklı malzemeden yapılması gerekir –ki şasi genelde; Demir, çelik, alüminyum ya da yeni nesil teknoloji olan karbon fiber kullanılarak yapılır. Fakat yapmış olduğu kritik bir görev var ki, o da hasar anında otomobilin içindekileri korumak.

Eğer şasi olmazsa ya da basit, dayanıksız malzemelerden yapılırsa saatte 200 KM hızla giderken önünüzdeki arabaya, duvar ya da genel anlamda sert bir cisime vurduğunuzda karşınıza neler çıkabileceği konusunda kısa bir ilgilendirme yapalım. Aracınızın, yüksek hızda seyrederken öndeki bir araca vurmanız sizin iki aracın toplam hızı kadar süratle bir yere vurmanızla eşdeğerdir.

Diyelim ki karşıdan gelen araç saaatte 150 KM hızla ilerliyor ve siz de saatte 200 KM hızla seyrediyorsunuz. Çarpışma anında saatte 350 KM/S mukavemetle direnç gösterir. 350 KM hızla giden bir aracın sert bir duvara vurduğunu düşündüğünüz, eğer onu yıkabiliyorsa geçer gider. Fakat duvarın direnci büyükse, aracın bütün parçaları hızın etkisiyle havaya sıçrar. Düşünsenize yaklaşık 1 ton ağırlığı bulunan motorun havaya sıçrayıp aracın üzerine doğal olarak da sizin üzerinize düştüğünü, sizce hayatta kalma şansınız var mı?

Otomobil Şasi Nedir?

Otomobil şasi kaza anında üzerindekileri otomobile bağlanma sistemini iki ayrı farklı şekilde uygular.

1. Direnç gösterip, sabit durarak
2. Dirence dayanamayıp, zikzak katlama sistemini kullanarak.

Darbenin etkisi düşük ve otomobilin şasi bu darbeyi sönümleyecek düzeydeyse, sabit durur ve üzerinde bağlı olan parçaların kendisinden kopmaması için direnç gösterir. Bu nedenle de saaaatte 50 KM hızla giderken yapacağınız kazada, şasi de hiçbir sorun yaşamazsınız. Çünkü darbenin mukavemeti düşüktür.

Fakat, saatte 200 KM hızla ilerlerken araca uygulanan mukavemet kuvvetinin şiddeti çok büyüktür. Şasi direnemeyeceğini anladığında kendisini katlar.

Otomobil üreticileri bunu zigzag sistemi olarak adlandırırlar. Ya sistemini düşünebilirsiniz, yayı tamamen açtığınız direnci çok düşüktür. Hatta kopabilir. Fakat kat kat ilerleyerek tamamen büzüldüğü zaman direnci oldukça artar. Şasi de katlanarak kendisini geriye doğru yaslar ve direncini arttırır. Bu aşamada parçaları bırakmayacağı için otomobil kullanıcısı yine güvende olacaktır. İçindeki kimyasallar, dayanıklılığı ne derece arttırırsa şasi de o derece direnerek güvenli ortamı korur.

İnsanlar neden ölüyor diye düşünebilirsiniz. Fakat ölümlü trafik kazalarının çok büyük bir oranının emniyet kemerini takmama sorunu yüzünden yaşandığını mutlaka biliyorsunuzdur. Aslında otomobilin içindekiler de şasinin üzerindekiler gibi. Şasi bağlantılı parçalarını bırakmıyor, sizi de araca bağlantı veren tek parça emniyet kemeridir. Yüksek hızla ani bir cisim durursa içindekiler öne doğru fırlar. Emniyet kemeri takılıyken, fırlatmanın önüne geçmek için de insanları tutar. Şasi parçaları nasıl tutuyorsa, otomobil sürücüsünü de emniyet kemeri tutar. Eğer takılı değilse de büyük ihtimalle ön camdan fırlar ve akıbeti genelde ölümle sonuçlanır.

Eğer ikinci el bir araç alıyorsanız, şasi de oynama yok terimini görebilirsiniz. Oynansa ne olacak diye düşünmeyin. Genelde bilinçsiz kullanıcılar “Eskisi gibi duruyor” diyerek sorunu görmezden gelebiliyor. Yukarıda şasinin ve direncinin, dayanıklılığının öneminden bahsettik. Diyelim ki şasi büyük bir hasar aldı ve katlandı, siz onun yenisiyle değiştirildiğini düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Şasisin zarar gören kısmı jet taşı yardımıyla kesilerek alınıyor ve uç kısmına kaynak yapılıyor. Anlayacağınız şasinin en büyük direnci, kaynağın kuvveti kadar. Küçük bir kazada tekrar kopacaktır.

Şasi en iyi ihtimalle kaynak yerine çekiçleme suretiyle düzeltilir. Fakat bu durum onun yine dejenere olmasını ve darbeye karşı direncini düşürecektir. Görünüşte her şey güzel gözükür fakat işleyişte görevini yerine getiremez. Bu nedenle de bilinçli kullanıcılar şaside işlem yapılan araçlardan her zaman uzak dururlar.

Şasinin bu kadar önemli olması otomobil üreticilerini de farklı arge çalışmalarına itiyor. Bunun son örneğini, Opel markasında gördük. Flexride şasiyle farklı bir konsept ortaya çıkarttılar.

Flexride şasi nedir

Flexride şasi esnek şasi sistemini olarak adlandırabiliriz.  Şasinin bütün parçaların kompileke bir yapıda çalışmasına olanak sağladığına değinmiştik. Bu nu da her durumda ve her şartta standart bir şekilde yapıyor. Ama şu var ki her otomobil kullanıcısı aracını aynı tarzda kullanmıyor.

Otomobil üretici firmaları arasındaki rekabet, gelişen teknolojinin de etkisiyle insanların beklentilerine ve güvenliği arttırmaya yönelik çalışmalara zorluyor. Flexride şaside tam da bu mantık kapsamında çıktı ve Opel firmasının ek ücret mukabilinde kullanıcılarına sağlamış olduğu bir hizmet oldu.

Flexride şasinin esnek şasi olarak adlandırılmasının nedeni değişen koşul ve şartlar kapsamında ve otomobil kullanıcısının sürüş tarzına göre adapte olup, sürüş konforunu ve güvenliği güncellemesi neticesinde ortaya çıktı. Opel aracını nasıl kullandığını otomobile tanıtmak için “Sürüş modu” sistemini devreye aldı. DMC adı verilen bu sistemde, kullanıcılar kendi zevklerine göre aşağıdaki modları seçebiliyorlar.

• Norma sürüş modu
• Spor sürüş modu
• Ekonomik sürüş modu

Mod seçimlerinize göre de şasi başta olmak üzere arabanın bütün parçaları kendisini ona göre ayarlıyor. Ekonomiği seçerseniz, yakıtı düşürmek için elinden geleni yapıyor tabi bunu da sistemdeki bir çok özelliği devre dışı bırakarak yapıyor. Spor sürüş modu da yakıt performansını arttırabilir fakat sürüş keyfinizi arttır. Vites geçiş devirleriniz yükselir. Flexride şasi de amortisörleri sertleştirmek ya da ön düzen açılarını değiştirmek gibi sürüşünüze destek olacak farklı sistemleri devreye alır.